Gardło to przestrzeń, która rozciąga się od podstawy czaszki aż do krtani. Krzyżują się tu układ pokarmowy i oddechowy. Sprawia to, że ma ono stały kontakt z drobnoustrojami chorobotwórczymi oraz czynnikami drażniącymi i toksycznymi, które wnikają do organizmu z wdychanym powietrzem.
Nasz głos to zjawisko akustyczne. Miejscem, w którym powstaje dźwięk, jest właśnie krtań. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak bardzo skomplikowany jest mechanizm działania aparatu mowy i głosu. Dopiero gdy zaczyna szwankować, doceniamy, jak ważną odgrywa rolę.
Istnieje szereg czynników, które mogą przyczynić się do przesuszenia błon śluzowych gardła i krtani, a co za tym idzie, do powstania nieprzyjemnych dolegliwości, w postaci chrypki, drapania w gardle i suchego kaszlu.
Czynniki te możemy podzielić na dwie duże grupy:
Fizykochemicze – temperatura otoczenia, wilgotność powietrza, nawodnienie organizmu, zanieczyszczenia przemysłowe, dym tytoniowy, alkohol, urazy, przyjmowane leki, naświetlania w chorobach nowotworowych czy chirurgiczne usunięcie ślinianek.
Biologiczne – infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze, alergia, proces starzenia się, zaburzenia hormonalne (np. menopauza), niedobory immunologiczne, nieprawidłowości w budowie anatomicznej np. skrzywienie przegrody nosa czy polipy nosa.
Części czynników jesteśmy w stanie uniknąć lub zmniejszyć ich intensywność. Należy w tym celu zastosować kilka podstawowych zasad.
1. Utrzymujmy odpowiednią wilgotności błon śluzowych gardła i krtani- to jeden z najważniejszych i stosunkowo najprostszych do spełnienia warunków.
Jak nawilżyć suche gardło?
- Dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu. Najlepszym sposobem jest picie czystej wody, a ściślej „popijanie” jej małymi porcjami. Przyjmuje się, że osoba dorosła na każdy 1 kg masy ciała potrzebuje około 30 cm3 wody na dobę. Powinno się pić więc około 1,5-2 litrów wody.
- Należy unikać napojów słodkich, ponieważ mają one stosunkowo wysokie tzw. ciśnienie osmolarne i szybciej wysuszają błony śluzowe.
- Stosować nawilżacze powietrza elektryczne lub zawieszane na kaloryferach.
- Wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywamy.
- Unikać pomieszczeń klimatyzowanych.
W przypadku, gdy nie możemy uniknąć szkodliwych czynników, a w naszym gardle zaczyna drapać, należy zastosować środki nawilżające oraz wspierające błonę śluzową gardła (znane są zarówno metody domowe, jak i gotowe preparaty dostępne w aptece).
2. Dbajmy o higienę głosu – w tym celu należy unikać:
- mówienia w zbyt głośnym otoczeniu (podnoszenie głosu, przekrzykiwanie otoczenia)
- głośnego mówienia lub śpiewania w czasie infekcji górnych dróg oddechowych
- kaszlu i nadmiernego chrząkania
- mówienia na zimnym powietrzu lub w przeciągach
- picia mocnej herbaty, kawy, napojów zimnych i gazowanych, alkoholu
- dymu tytoniowego – zarówno palenia czynnego jak i biernego
Jeżeli chrypka lub inne problemy z głosem utrzymują się ponad dwa tygodnie, należy to zawsze skonsultować z lekarzem laryngologiem.
Lek. Laryngolog Dawid Matyniak
Bibliografia: